Κατάψυξη ωαρίων και εμβρύων - Κρυοσυντήρηση ή Υαλοποίηση
Η κατάψυξη ωαρίων και εμβρύων ή η υαλοποίηση (vitrification) ωαρίων και εμβρύων είναι μια τεχνική ταχείας κατάψυξης ωαρίων και εμβρύων, που αυξάνει δραματικά το ποσοστό επιβίωσής τους. Είναι μια απλή διαδικασία που δεν προκαλεί βλάβες στα ωάρια ή στα έμβρυα και δεν απαιτεί εξειδικευμένο και πολύπλοκο μηχανισμό.
Τα ανθρώπινα ωάρια έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νερό και κατά συνέπεια είναι πολύ ευαίσθητα στις διαδικασίες ψύξης. Οι συμβατικές μέθοδοι κατάψυξης δεν έχουν πάντα επιτυχές αποτέλεσμα καθώς επιτρέπουν το σχηματισμό κρυστάλλων στο εσωτερικό των κυττάρων, προκαλώντας κατά συνέπεια κάποιες βλάβες στα έμβρυα και ανεπανόρθωτες βλάβες στα ωάρια.
Η διαρκής έρευνα αλλά και η εξέλιξη της μεθόδου, κατέληξαν σήμερα στην υαλοποίηση, όπου με την εφαρμογή της επιτυγχάνεται η κατάψυξη ωαρίων και εμβρύων, με τα υψηλότερα μέχρι σήμερα ποσοστά επιβίωσης που ξεπερνούν το 90%.
* Η κρυοσυντήρηση του σπέρματος είναι επίσης δυνατή: κατάψυξη σπέρματος
Κρυοσυντήρηση ωαρίων για τη διατήρηση της γονιμότητας
Το Κέντρο εξωσωματικής γονιμοποίησης EmBIO είναι στην ευχάριστη θέση να προσφέρει την υπηρεσία της κρυοσυντήρησης ωαρίων (κατάψυξη) σε γυναίκες που ενδιαφέρονται να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους για το μέλλον. Η κατάψυξη ωαρίων ή εμβρύων για τη διατήρηση της γονιμότητας μπορεί να ωφελήσει ένα ευρύ φάσμα γυναικών - από καρκινοπαθείς που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία έως γυναίκες που προσδοκούν να ξεκινήσουν ή να συμπληρώσουν την οικογένειά τους αργότερα στη ζωή τους.
Ενώ η μήτρα μιας γυναίκας μπορεί να ολοκληρώσει μια εγκυμοσύνη ακόμα και μετά τα 40, η πτώση της ποιότητας των ωαρίων μειώνει την πιθανότητα μιας επιτυχημένης εγκυμοσύνης. Σαν αποτέλεσμα, πάνω από 10.000 Ευρωπαίες ετησίως αναγκάζονται να στραφούν στη δωρεά ωαρίων προκειμένου να συλλάβουν. Ωστόσο, η κατάψυξη ωαρίων επιτρέπει στις γυναίκες να γίνουν οι ίδιες δότριες νωρίτερα στη ζωή τους.
Η Μαίρη Συνατσάκη συζητά με τον Θάνο Παράσχο για την κατάψυξη ωαρίων
Αν ενδιαφέρεστε για την κατάψυξη ωαρίων, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας για περισσότερες πληροφορίες.
Δωρεάν Online Συμβουλευτική με το Δρ Παράσχο και την ομάδα του
Διαδικασία κατάψυξης ωαρίων
Η διαδικασία της κατάψυξης περιλαμβάνει αρχικά την τοποθέτηση των ωαρίων και εμβρύων σε μικρό όγκο κατάλληλου αντιψυκτικού υψηλής συγκέντρωσης (DMSO and ethylene glycol) για μικρό χρονικό διάστημα και στη συνέχεια την ψύξη τους με πολύ γρήγορο ρυθμό. Ο γρήγορος ρυθμός ψύξης μειώνει σημαντικά τη δημιουργία κρυστάλλων. Το νερό στο εσωτερικό των κυττάρων παγώνει ακαριαία και δεν υπάρχει χρόνος για το σχηματισμό κρυστάλλων οι οποίοι ενδεχομένως να προκαλούσαν ανεπανόρθωτες καταστροφές σε ωάρια και έμβρυα.
Στη συμβατική διαδικασία κατάψυξης ο ρυθμός ψύξης ωαρίων/εμβρύων είναι περίπου 0.3°C το λεπτό, ενώ με τη μέθοδο της υαλοποίησης ο ρυθμός αυτός ξεπερνά τους 20,000 °C το λεπτό (70.000 φορές γρηγορότερα). Σε αυτό το ρυθμό και με την κατάλληλη συγκέντρωση του αντιψυκτικού διαλύματος, κρύσταλλοι δεν μπορούν να σχηματιστούν. Μετά την υαλοποίηση τα ωάρια και τα έμβρυα φυλάσσονται σε δοχεία υγρού αζώτου μέχρι τη στιγμή που θα αποψυχθούν για να χρησιμοποιηθούν. Επιπλέον η υαλοποίηση προσφέρει παράλληλα και απόλυτη ασφάλεια στα ευαίσθητα αυτά κύτταρα, από ιούς και ασθένειες, αλλά και την σιγουριά της βιωσιμότητάς τους, έως την στιγμή της απόψυξης τους.
Πόσο καιρό μπορούν να διατηρηθούν τα κατεψυγμένα ωάρια;
Σύμφωνα με την υπάρχουσα νομοθεσία, τα ωάρια μπορούν να διατηρηθούν στην κρυοσυντήρηση για 10 χρόνια. Αυτό δεν σημαίνει ότι μετά τα 10 χρόνια αλλοιώνονται. Το όριο αυτό θεσπίστηκε στο παρελθόν και ελπίζουμε να αλλάξει μελλοντικά, δεδομένου ότι για ωάρια που καταψύχονται για ερευνητικούς σκοπούς το όριο είναι στα 55 χρόνια.
Η παράταση της περιόδου διατήρησης για τα κατεψυγμένα ωάρια είναι απαραίτητη για να βοηθηθούν οι γυναίκες να αποκτήσουν οικογένεια όταν είναι έτοιμες. Ο νόμος πρέπει να συμβαδίσει με την πρόοδο & τις εξελίξεις στην τεχνολογία της κρυοσυντήρησης ωαρίων.
Κρυοσυντήρηση ή κατάψυξη εμβρύων
Μετά από θεραπεία εξωσωματικής γονιμοποίησης, μπορεί να δημιουργηθούν περισσότερα έμβρυα από όσα μπορούν ή επιτρέπεται να μεταφερθούν στη μήτρα της γυναίκας. Στο 25% περίπου των κύκλων εξωσωματικής γονιμοποίησης, τα εναπομείναντα έμβρυα είναι επαρκούς ποιότητας ώστε να καταψυχθούν και να αποθηκευτούν για μελλοντική χρήση, επιτρέποντας στα ζευγάρια να πραγματοποιήσουν μια πρόσθετη εμβρυομεταφορά χωρίς τα έξοδα ενός πλήρους κύκλου εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Η κατάψυξη εμβρύων ακολουθεί την ίδια διαδικασία όπως η κατάψυξη ωαρίων και περιλαμβάνει την τοποθέτησή τους σε ειδικά βιολογικά αντι-ψυκτικά υγρά και τη φύλαξή τους σε πολύ λεπτές πλαστικές παγέτες. Το καθένα από αυτά φέρει το όνομα της γυναίκας, και ένα μοναδικό αριθμό που δίνεται από το εργαστήριο. Οι παγέτες φορτώνονται σε ειδικό μηχάνημα κατάψυξης εμβρύων και στη συνέχεια τοποθετούνται στο υγρό άζωτο στους -196°C.
Η κατάψυξη των εμβρύων μπορεί να γίνει σε διάφορα στάδια , είτε την επόμενη μέρα της ωοληψίας, στο στάδιο των δύο προ-πυρήνων (2PN), είτε την πέμπτη μέρα μετά την ωοληψία, στο στάδιο της βλαστοκύστης, είτε ενδιάμεσα όταν τα έμβρυα διαιρούνται (cleavage stage). Μόνο έμβρυα υψηλής ποιότητας κρυοσυντηρούνται επειδή είναι πολύ πιο πιθανό από άλλα να επιβιώσουν και να είναι ικανά για περαιτέρω ανάπτυξη μετά την απόψυξη. Ανάλογα με το στάδιο του εμβρύου κατά τη στιγμή της κατάψυξης, το 60-90% επιβιώνει από τη διαδικασία κατάψυξης/απόψυξης, με αποτέλεσμα μια μελλοντική εγκυμοσύνη. Τα κρυοσυντηρημένα έμβρυα τοποθετούνται στη μήτρα είτε κατά τη διάρκεια ενός φυσικού εμμηνορροϊκού κύκλου είτε κατά τη διάρκεια ενός ορμονικά ελεγχόμενου κύκλου.
Δείτε τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής στο Κέντρο EmBIO.
Κίνδυνοι και περιορισμοί της κατάψυξης ωαρίων ή εμβρύων
Ωστόσο, η μέθοδος αυτή δεν είναι τόσο απλή όσο φαίνεται. Οι υψηλές συγκεντρώσεις κρυοπροστατευτικού, ακόμη και για λίγα λεπτά, θα μπορούσαν να είναι τοξικές για τα κύτταρα. Ως εκ τούτου, τα ωάρια και τα έμβρυα πρέπει πρώτα να τοποθετηθούν σε χαμηλότερες συγκεντρώσεις αντιψυκτικού και σουκρόζης για να απομακρυνθεί λίγο νερό από τα κύτταρα και στη συνέχεια να παραμείνουν σε υψηλές συγκεντρώσεις για λιγότερο από ένα λεπτό πριν από τη στιγμιαία κατάψυξη.
Κατά την απόψυξη, τα έμβρυα και τα ωάρια πρέπει να θερμαίνονται ακαριαία, να βγαίνουν αμέσως από την υψηλή συγκέντρωση αντιψυκτικού και στη συνέχεια να τοποθετούνται σε διάλυμα με χαμηλότερη συγκέντρωση για να αποφευχθεί η τοξικότητα του αντιψυκτικού. Η όλη διαδικασία απαιτεί περισσότερες δεξιότητες από τη συμβατική κατάψυξη, αλλά είναι ταχύτερη, φθηνότερη και, το σημαντικότερο, αποφεύγονται σχεδόν όλες οι ζημιές από την κατάψυξη είτε στα ωάρια είτε στα έμβρυα.
Πότε είναι χρήσιμη η κρυοσυντήρηση ωαρίων ή εμβρύων;
Η αξιόπιστη αυτή μέθοδος δίνει την δυνατότητα στη γυναίκα, αλλά και γενικότερα στα ζευγάρια, να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους, καθώς είναι γνωστό ότι μια επιτυχημένη εγκυμοσύνη σχετίζεται άμεσα με την ηλικία της γυναίκας και με την ποιότητα των παραγόμενων ωαρίων. Η μέθοδος υαλοποίησης δίνει ακόμη μία επιλογή στην διατήρηση των ωαρίων και εμβρύων με κρυοσυντήρηση για μελλοντική χρήση. Και φυσικά όπως είναι αυτονόητο μας επιτρέπει τη δημιουργία μιας τράπεζας ωαρίων διευκολύνοντας σημαντικά το πρόγραμμα δωρεάς ωαρίων. Η μέθοδος αυτή δίνει επίσης ελπίδα σε πολλές γυναίκες που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία και ιδιαιτέρως σε εκείνες που:
- Νέες γυναίκες που θέλουν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους για το μέλλον, εάν επιθυμούν να καθυστερήσουν την τεκνοποίηση αλλά να μην χάσουν τη γονιμότητά τους καθώς μεγαλώνουν. Με την υαλοποίηση, τα ωάρια και τα έμβρυα διατηρούνται με ασφάλεια, οπότε το ποσοστό εγκυμοσύνης δεν διαφέρει από το εάν τα έμβρυα ή τα ωάρια δεν είχαν καταψυχθεί ποτέ.
- Γυναίκες που θέλουν να καταψύξουν τα ωάριά τους επειδή δεν έχουν βρει ακόμη σύντροφο. Καθώς μια γυναίκα μεγαλώνει, η γονιμότητά της μειώνεται και το ποσοστό των αυτόματων αποβολών αυξάνεται. Επιπλέον, οι κίνδυνοι χρωμοσωμικών ανωμαλιών είναι υψηλότεροι στις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας.
- Έχουν κάποια μορφή καρκίνου και θέλουν να φυλάξουν τα υγιή ωάριά τους πριν υποβληθούν σε ακτινοβολία ή χημειοθεραπεία
- Γυναίκες που θέλουν να καταψύξουν τα έμβρυά τους μετά από έναν κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης για μελλοντική χρήση.
- Γυναίκες με πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια.
Δωρεάν Online Συμβουλευτική με το Δρ Παράσχο και την ομάδα του
Κρυοσυντήρηση για διατήρηση της γονιμότητας για καρκινοπαθείς
Κάθε γυναίκα που μαθαίνει ότι πάσχει από καρκίνο νιώθει ότι βιώνει μια τεράστια δοκιμασία. Αν θέλει να αποκτήσει παιδιά στο μέλλον, τότε το άγχος είναι ακόμα μεγαλύτερο. Ωστόσο σήμερα η ταχεία κρυοσυντήρηση ωαρίων επιτρέπει τη δημιουργια οικογένειας μετά τη θεραπεία του καρκίνου. Όσο νωρίτερα πληροφορηθείτε για τις επιλογές που έχετε, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες να διατηρήσετε τη γονιμότητά σας μετά τη μάχη με τον καρκίνο.
Είναι σημαντικό να θέσετε το θέμα αυτό στον γιατρό σας πριν την έναρξη της θεραπείας. Είναι προτιμότερο να επισκεφθείτε έναν ειδικό σε θέματα γονιμότητας στη φάση αυτή, αλλά υπάρχουν επίσης διαθέσιμες επιλογές μετά τη θεραπεία.
Επιλογές για γυναίκες καρκινοπαθείς:
- Η ακτινοβολία και η χημειοθεραπεία μπορούν να βλάψουν τα ωάρια. Εάν κριθεί σκόπιμο, τα ωάρια μπορούν να αφαιρεθούν από τις ωοθήκες πριν από τη θεραπεία και να πραγματοποιηθεί εξωσωματική γονιμοποίηση. Τα έμβρυα που θα προκύψουν μπορούν να καταψυχθούν για χρήση μετά τη θεραπεία.
- Εάν τα ωάρια έχουν καταστραφεί κατά τη διάρκεια της θεραπείας του καρκίνου, η δωρεά ωαρίων είναι μια εξαιρετική επιλογή για πολλές γυναίκες.
Επιλογές για άντρες καρκινοπαθείς:
- το σπέρμα μπορεί να καταψυχθεί πριν από την έναρξη της θεραπείας (κατάψυξη σπέρματος).
- η εξωσωματική γονιμοποίηση με μια προηγμένη τεχνική που βοηθά το σπέρμα να εισέλθει στο ωάριο (ICSI - IMSI) είναι μια πιθανή επιλογή μετά την κατάψυξη σπέρματος.
- εάν η παραγωγή σπέρματος έχει επηρεαστεί από τη θεραπεία, η δωρεά σπέρματος είναι μια άλλη επιλογή.
Στο Κέντρο εξωσωματικής γονιμοποίησης EmBIO, κατανοούμε τις συναισθηματικές επιπτώσεις της διάγνωσης καρκίνου και τις πρόσθετες ανησυχίες σχετικά με τη δημιουργία οικογένειας. Είμαστε εδώ για να σας βοηθήσουμε να κατανοήσετε τις επιλογές σας και θα δούμε κάθε ασθενή που έχει διαγνωστεί με καρκίνο όσο πιο σύντομα γίνεται.
Η εξειδικευμένη ομάδα μας θα χαρεί να σας καθοδηγήσει στη θεραπεία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής που έχει το καλύτερο αποτέλεσμα για σας.
Δωρεάν Online Συμβουλευτική με τον Δρ Θάνο Παράσχο και την ομάδα του
