Ένας γιατρός ξεδιαλύνει 7 μύθους για τη γονιμότητα

Περνάς πολλά χρόνια προσπαθώντας να μην μείνεις έγκυος. Μετά, όταν πραγματικά θέλεις να μείνεις έγκυος, τότε αρχίζεις να ψάχνεις τι θα σε βοηθήσει να τα καταφέρεις πιο γρήγορα. Διαβάζεις στο ιντερνετ, στο facebook, το συζητάς με τις φίλες σου. 

Δέχεσαι ένα σωρό πληροφορίες και συμβουλές, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάς ότι επειδή κάτι συνέβη στην ξαδέρφη ενός ξαδέρφου δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι αλήθεια. Η μπορεί να συνέβη όντως σε μια γυναίκα αλλά να μην ισχύει σε σένα γιατί απλούστατα είστε διαφορετικές: άλλος τρόπος ζωής, άλλα γονίδια, άλλα θέματα υγείας.

Από την αισιόδοξη πεποίθηση ότι η σύλληψη θα συμβεί εύκολα (μερικές φορές ναι, συχνά όχι) μέχρι το μύθο ότι μπορείτε να περιμένετε μέχρι τα 50 σας (αφού πέτυχε στον Αβραάμ και τη Σάρα, γιατί να μη συμβεί και σε σας), υπάρχει μεγάλη ασάφεια και παραπληροφόρηση γύρω από τη γονιμότητα των γυναικών. 

Αυτό οφείλεται σε άγνοια και στην τάση να στηριζόμαστε εύκολα σε ιατρικές πληροφορίες που ακούσαμε από «την φίλη της φίλης». 

Αλλά μη φοβάστε, γιατί εμείς στο Εμβιο μπορούμε να σας βοηθήσουμε να ξεδιαλύνετε κάθε μύθο γύρω από τη γονιμότητα σας. Καλέστε μας και ρωτήστε μας για οποιοδήποτε θέμα σας απασχολεί.

Αν αναρωτηθήκατε ποτέ πόσο γρήγορα μπορείτε να μείνετε έγκυος όταν κόψετε το χάπι, αν αναρωτηθήκατε αν οι προγεννητικές βιταμίνες είναι απάτη ή όχι, ακόμα και αν είστε απλά μπερδεμένη και αμφιταλαντεύσετε για την απόκτηση ενός παιδιού, μπορείτε να ενημερωθείτε υπεύθυνα και αξιόπιστα από τους ειδικούς της γονιμότητας.

Η λήψη αντισυλληπτικών για μεγάλο χρονικό διάστημα θα καταστήσει πιο δύσκολη την εγκυμοσύνη αργότερα

Θα το έχετε ακούσει πιθανότατα, αλλά ο Δρ. Θάνος Παράσχος μας διαβεβαιώνει ότι η πληροφορία αυτή είναι λανθασμένη: «Η λήψη αντισύλληψης δεν επηρεάζει την ικανότητά σας να συλλάβετε αργότερα. Αν σταματήσετε το χάπι, πιθανότατα θα μείνετε έγκυος σύντομα, αν δεν υπάρχει κάποιος ιατρικός λόγος που σας εμποδίζει». 

Ο Δρ Παράσχος προσθέτει ότι «ενώ σε μερικές γυναίκες μπορεί να καθυστερήσει λίγο να εμφανιστεί η έμμηνος ρύση αφού κόψουν το χάπι, οι περισσότερες γυναίκες έχουν ωορρηξία τον αμέσως επόμενο μήνα».

Δεν θα το γνωρίζετε ίσως, αλλά δεν χρειάζεται να έχετε περίοδο για να έχετε ωορρηξία. Έτσι, αν, ας πούμε, θηλάζετε και υποθέτετε ότι δεν μπορείτε να μείνετε έγκυος μέχρι να επανέλθει η περίοδός σας... να μην είστε καθόλου σίγουρες ότι δεν θα συμβεί αυτό.

Επομένως είναι μύθος ότι η παρατεταμένη χρήση αντισύλληψης μπορεί να εμποδίσει τη γονιμότητα, στην πραγματικότητα συμβαίνει το αντίθετο. Σε πολλές περιπτώσεις τα αντισυλληπτικά δρουν προστατευτικά. Για παράδειγμα, καλό είναι κάθε γυναίκα να γνωρίζει ότι η χρήση αντισύλληψης για πέντε έως δέκα χρόνια μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου της μήτρας και των ωοθηκών κατά 50% για πολλά χρόνια.

Είναι απόλυτα φυσιολογικό να μην μείνετε έγκυος σύντομα 

Είναι αλήθεια! Αν είστε κάτω των 35 ετών και προσπαθείτε να μείνετε έγκυος, θα πρέπει να επισκεφθείτε γυναικολόγο ή ειδικό γονιμότητας μόνο μετά από ένα χρόνο προσπαθειών - και αυτό σημαίνει 12 μήνες "σωστά συγχρονισμένων" επαφών κατά τις γόνιμές μέρες σας, δηλαδή τις τρεις ημέρες πριν από την ωορρηξία σας κάθε μήνα. 

Οι γυναίκες κάτω των 35 ετών που κάνουν σεξ συχνά και ελεύθερα, έχουν περίπου 20 έως 25% πιθανότητα να μείνουν έγκυος σε κάθε κύκλο", λέει ο Δρ. Παράσχος.

Αν είστε άνω των 35 ετών, ωστόσο, θα πρέπει να επισκεφθείτε έναν ειδικό μετά από έξι μήνες συνειδητής προσπάθειας.

Αν δεν μπορείτε να μείνετε έγκυος, φταίει πάντα η γυναίκα

Ευτυχώς, αυτό είναι 100% λανθασμένο.

«Μέχρι και το 50% της υπογονιμότητας μπορεί να οφείλεται, τουλάχιστον εν μέρει, σε υπογονιμότητα από ανδρικό παράγοντα», λέει ο Δρ. Παράσχος και προσθέτει: «Η ικανότητα σύλληψης δεν αφορά μόνο το ωάριο. Έχει να κάνει και με το σπέρμα».

Όταν πρόκειται για την ρόλο του σπέρματος στην υπογονιμότητα μπορεί να είναι θέμα μειωμένης παραγωγής (δηλαδή δεν υπάρχουν αρκετοί κολυμβητές στην πισίνα), τη μορφή των σπερματοζωαρίων (μερικά σπερματοζωάρια μπορεί να έχουν δύο κεφάλια) ή θέμα καλής κινητικότητας, δηλαδή το πόσο στοχευμένα ή γρήγορα κινούνται οι κολυμβητές. 

Και ενώ είναι σημαντικό να αποκλείονται ορισμένες ιατρικές παθήσεις ή γενετικοί παράγοντες, ο Δρ. Παράσχος λέει ότι πράγματα όπως η σάουνα, η κατανάλωση αλκοόλ, τα ναρκωτικά ή το κάπνισμα μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα του σπέρματος. Ευτυχώς, λέει, «οι όρχεις είναι σαν εργοστάσια παραγωγής σπέρματος. Αν σταματήσετε το κάπνισμα ή το ποτό ή να πηγαίνετε σε τζακούζι, τρεις μήνες αργότερα έχουν ανακάμψει και είστε μια χαρά».

Οι αποβολές είναι εξαιρετικά σπάνιες

Δεν είναι έτσι, δυστυχώς. Οι αποβολές είναι πολύ συχνές και συμβαίνουν σε περίπου 15% των κυήσεων σε γυναίκες κάτω των 35 ετών.

Πάνω από τα 35, ο κίνδυνος ξεπερνά το 25% και στις αρχές της δεκαετίας των 40 είναι περίπου 50%.

Οι περισσότερες αποβολές συμβαίνουν κατά τις πρώτες 12 εβδομάδες της εγκυμοσύνης, μετά τις οποίες οι απώλειες είναι πολύ πιο σπάνιες.

Οι περισσότερες αποβολές συμβαίνουν ως αποτέλεσμα κυτταρικών ανωμαλιών στο ωάριο ή στα σπερματοζωάρια, δηλαδή στα βασικά κύτταρα που δημιουργούν το έμβρυο.

«Δεν υπάρχει κανένας λόγος να αισθάνεστε ενοχές ή να αναζητάτε ευθύνες», τονίζει ο Δρ. Παράσχος. «Η μητέρα φύση τερματίζει μια διαδικασία που δεν εξελισσόταν τέλεια». 

Αλλά ευτυχώς, μετά την αποβολή «οι περισσότερες γυναίκες συνεχίζουν να έχουν φυσιολογικές εγκυμοσύνες αργότερα».

Δεν πρέπει να γυμνάζεστε αν προσπαθείτε να αποκτήσετε παιδί 

Η εγκυμοσύνη προκύπτει σε γυναίκες με φυσιολογική ζωή και πλήρη δραστηριότητα χιλιάδες χρόνια τώρα. 

Η ιδέα ότι το τζόκινγκ ή κάποια άλλη αθλητική δραστηριότητα θα μπορούσε με κάποιο τρόπο να εκτοπίσει μια εμβρυϊκή ζωή από τη μήτρα σας, δεν έχει καμία επιστημονική βάση. 

Στην πραγματικότητα, ισχύει το αντίθετο. Αν θέλετε να μείνετε έγκυος, «Ασκηθείτε!» λέει ο Δρ. Παράσχος με έμφαση. «Η αυξημένη ροή του αίματος στους μυς σας σημαίνει αυξημένη ροή αίματος στα εσωτερικά όργανά σας, συμπεριλαμβανομένων των ωοθηκών σας. Η καλή αιμάτωση βοηθά να παράγουμε υγιή ωάρια».

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Δρ. Παράσχος συμβουλεύει όσες προσπαθούν να μείνουν έγκυες να κόψουν το κάπνισμα και να περιορίσουν την καφεΐνη για να τονώσουν τη ροή του αίματος.

Μια άλλη συμβουλή από τον Δρ. Παράσχο αφορά την ποιότητα και τη διάρκεια του ύπνου:  «Για να διασφαλίσετε ότι έχετε τις καλύτερες πιθανότητες να μείνετε έγκυος, κοιμηθείτε καλά επειδή γενικά η ωορρηξία σας γίνεται τη νύχτα». 

Εκτός από αυτό, ο Δρ. Παράσχος συνιστά να τρώτε μια δίαιτα που δεν είναι πλούσια σε ζάχαρη και επεξεργασμένους υδατάνθρακες, ώστε το σάκχαρο στο αίμα σας να μην κάνει μεγάλες διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας. 

Επίσης μην ξεχνάτε ότι η διατήρηση σταθερού βάρους και φυσιολογικού Δείκτη Μάζας Σώματος βοηθά στην καλή υγεία. Το υγιές βάρος είναι κρίσιμο για την εγκυμοσύνη, γιατί αν είστε πολύ αδύνατη ή έχετε πολλά κιλά, αυτό εμποδίζει την εμφύτευση και μπορεί να χρειαστείτε περισσότερο χρόνο για να μείνετε έγκυος.

Δεν είναι ασφαλές να κάνετε παιδί μετά την ηλικία των 35 ετών

Δεν είναι σωστό αυτό και όλοι μας γνωρίζουμε γυναίκες που απέκτησαν παιδί μετά τα 40, χάρη στην εξωσωματική γονιμοποίηση.

«Μέχρι τα 40 σας, έχετε μόνο 5% πιθανότητες να μείνετε έγκυος κάθε μήνα. Μέχρι να φτάσετε σε αυτή την ηλικία, έχετε εξαντλήσει το 97% των ωαρίων με τα οποία γεννηθήκατε και, το 3% που έχει απομείνει δεν είναι πάντα καλής ποιότητας». 

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Δρ. Παράσχος είναι υπέρμαχος ενός ελέγχου γονιμότητας για όλες τις γυναίκας πριν από τα 30 τους χρόνια. Αυτό το check up θα περιλαμβάνει την επίσκεψη σε έναν ειδικό σε θέματα γονιμότητας, ο οποίος θα κάνει μια σειρά εξετάσεων για να διαπιστώσει αν έχετε υποκείμενα προβλήματα που μπορεί να σας δυσχεραίνουν τη σύλληψη και, αν υπάρχουν ενδείξεις, θα σας βοηθήσει να λάβετε τεκμηριωμένες αποφάσεις για το αναπαραγωγικό σας μέλλον. 

Εκτός από τις δυσκολίες στη σύλληψη, ο Δρ. Παράσχος επισημαίνει τον υψηλότερο κίνδυνο επιπλοκών της εγκυμοσύνης όσο μεγαλώνετε, συμπεριλαμβανομένων προβλημάτων όπως ο πρόωρος τοκετός, ο διαβήτης της εγκυμοσύνης, η υψηλή αρτηριακή πίεση ή η ανάγκη για καισαρική τομή. 

«Όσο νωρίτερα τόσο το καλύτερο», λέει για την εγκυμοσύνη, αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι «ο σύγχρονος τρόπος ζωής ωθεί τις γυναίκες στην τεκνοποίηση σε μεγαλύτερες ηλικίες. Ευτυχώς η επιστήμη προοδεύει και σήμερα διαθέτουμε λύσεις, που μερικές δεκαετίες πριν ήταν αδύνατες».

Δεν χρειάζεται να καταψύξω τα ωάρια μου πριν κλείσω τα 40

Αυτό, δυστυχώς, είναι λάθος. «Όταν πρόκειται για την κατάψυξη των ωαρίων σας, όσο νωρίτερα το κάνετε, τόσο το καλύτερο», λέει ο Δρ. Παράσχος, «επειδή τα ωάριά σας γερνούν μαζί σας». 

«Θα πρέπει να σκεφτείτε σοβαρά την κατάψυξη των ωαρίων σας μεταξύ 25 και 35 ετών», συμβουλεύει η Δρ. Παράσχος, προσθέτοντας ότι αν είχε κόρη, θα της μιλούσε για την κρυοσυντήρηση των ωαρίων της όταν θα είναι στα 20 της, αν δεν έχει σύντροφο και ενδιαφέρεται να κάνει παιδιά. «Είναι σαν ασφάλιση ζωής», εξηγεί. Κάποιες γυναίκες καταψύχουν τα ωάριά τους και δεν τα χρησιμοποιούν ποτέ - αλλά μερικές φορές επανέρχονται και κάνουν μωρά με αυτά».

Εάν ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα για την κατάψυξη ωαρίων στην Ελλάδα και τις δικές σας επιλογές, μιλήστε με τον γυναικολόγο σας ή επικοινωνήστε με το Κέντρο Γονιμότητας Εμβιο για να σας εξηγήσουμε τη διαδικασία και τα πλεονεκτήματα της.