Παθήσεις του θυροειδούς
Ο θυρεοειδής αδένας του εμβρύου έχει αναπτυχθεί πλήρως και είναι ικανός για φυσιολογική παραγωγή ορμονών από την 11η εβδομάδα της κύησης. Στο διάστημα μέχρι τον τοκετό η δίοδος θυροξίνης και τριιωδοθυρονίνης μέσω του πλακούντα είναι αμελητέα.
Αμέσως μετά την γέννηση, το νεογνό εμφανίζει μία παροδική αύξηση στα επίπεδα της TSH (30 mU/ml). Ανάλογα αυξάνονται και οι θυρεοειδικές ορμόνες. Σε 24 ώρες τα επίπεδα της TSH, της Τ4 και της Τ3 έχουν αποκατασταθεί στο φυσιολογικό. Για το λόγο αυτό η ερμηνεία των δοκιμασιών που γίνονται για τον συγγενή υποθυρεοειδισμό, και που στηρίζονται στην μέτρηση της TSH σε δείγμα αίματος του νεογνού, θα πρέπει να γίνεται με προσοχή. Η δοκιμασία πρέπει πάντα να επαναλαμβάνεται, σε περίπτωση που η TSH βρεθεί υψηλή.
Υποθυρεοειδισμός
Υποθυρεοειδική είναι 1/100 έγκυες γυναίκες. Συνήθως, πάσχει από θυρεοειδίτιδα Hashimoto.
Η μείωση της δραστηριότητας και η αύξηση του βάρους της μητέρας, που παρατηρούνται κατά την κύηση, δυσκολεύουν την κλινική διάγνωση των ηπίων μορφών υποθυρεοειδισμού. Η εργαστηριακή διάγνωση του πρωτοπαθούς υποθυρεοειδισμού γίνεται από την αυξημένη TSH του ορού.
Όταν μία γυναίκα με γνωστό υποθυρεοειδισμό καταστεί έγκυος, η θεραπεία υποκατάστασης που λαμβάνει θα πρέπει να συνεχισθεί, για όλη την περίοδο της κύησης. Η δόση της Τ4 θα πρέπει να είναι τέτοια ώστε η μητέρα να παραμένει αυστηρά ευθυρεοειδική. Ο καλύτερος δείκτης παρακολούθησης της θεραπείας είναι η TSH, που θα πρέπει να κατασταλεί έως τα φυσιολογικά επίπεδα. Συνήθως αυτό επιτυγχάνεται με ημερήσια δόση 0,1-0,2 mg T4.
Υπερθυρεοειδισμός
Υπερθυρεοειδική είναι 1/500 έγκυες γυναίκες. Συνήθως, πάσχει από νόσο του Graves και εμφανίζει αυξημένο κίνδυνο προώρου τοκετού και αποβολής.
Η κατάσταση αυξημένου μεταβολισμού που χαρακτηρίζει την κύηση, μπορεί να δυσκολέψει την κλινική διάγνωση του υπερθυρεοειδισμού. Συμπτώματα όπως διόγκωση του αδένα, δυσανεξία στην θερμότητα, περιφερική αγγειοδιαστολή, αίσθημα παλμών, εύκολη κόπωση και συναισθηματική αστάθεια είναι κοινά τόσο για την κύηση όσο και για τον υπερθυρεοειδισμό. Γι’ αυτό ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει να αποδίδεται σε σημεία που υπάρχουν μόνο στον υπερθυρεοειδισμό, όπως το περικογχικό οίδημα, η ανάσπαση του άνω βλεφάρου και ο εξόφθαλμος της νόσου του Graves. Η εργαστηριακή επιβεβαίωση γίνεται με τον προσδιορισμό των ελευθέρων θυρεοειδικών ορμονών στον ορό. Οι ολικές ορμόνες δεν αποτελούν αξιόπιστο δείκτη εξαιτίας των μεταβολών της TBG που παρατηρούνται κατά την κύηση. Οι ραδιοϊσοτοπικές μελέτες, κάθε είδους, δεν έχουν θέση στην κύηση, εξαιτίας του κίνδυνου που εγκυμονούν για τον θυρεοειδή αδένα του εμβρύου.
Η πιο διαδεδομένη πρακτική είναι η αντιμετώπιση της πάθησης με φάρμακα μόνο, έχοντας πάντα υπόψη ότι τα τελευταία διέρχονται τον πλακούντα. Συνήθως, χρησιμοποιείται καρβιμαζόλη ή προπυλθειουρακίλη, σε δόση αρκετή για να ελέγξει τον υπερθυρεοειδισμό. Η ασθενής θα πρέπει να είναι ευθυρεοειδική, με τιμές ελεύθερης Τ4 στα ανώτερα φυσιολογικά όρια και φυσιολογικές τιμές TSH. Μετά τον τοκετό η μητέρα πρέπει να επανεκτιμηθεί και θα αποφασισθεί η συνέχιση ή όχι της θεραπευτικής αγωγής. Το επίπεδο λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα του νεογνού πρέπει να ελέγχεται αμέσως μετά τον τοκετό. Τα αντιθυρεοειδικά σκευάσματα, ιδιαίτερα η προπυλθειουρακίλη, απεκκρίνονται στο μητρικό γάλα σε πολύ μικρές ποσότητες, έτσι ώστε να ενδείκνυται η συνέχιση της θεραπείας στις θηλάζουσες μητέρες.
Αυτοάνοσα θυρεοειδικά σύνδρομα πριν και μετά τον τοκετό
Αυτοάνοσα θυρεοειδικά σύνδρομα κατά την διάρκεια της κύησης. Είναι απόλυτα τεκμηριωμένο ότι οι αυτοάνοσες παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα (νόσος Graves, θυρεοειδίτιδα Hashimoto) παρουσιάζουν σαφή βελτίωση κατά την διάρκεια της κύησης. Οι μεταβολές αυτές φαίνεται ότι οφείλονται στην άμβλυνση της δραστηριότητας του ανοσολογικού συστήματος της μητέρας, που έχει ως τελικό σκοπό την προστασία του εμβρύου.
Θυρεοειδίτιδα της λοχείας. Μετά τον τοκετό, όταν το ανοσολογικό σύστημα της μητέρας επανέρχεται στα προηγούμενα επίπεδα λειτουργίας του, παρατηρείται επιδείνωση των αυτοανόσων παθήσεων του θυρεοειδούς. Έτσι, το 5% των νέων μητέρων που δεν είχαν ιστορικό θυρεοειδικής νόσου, εμφανίζουν μεταβολές στην θυρεοειδική λειτουργία 3-6 μήνες μετά τον τοκετό. Η κατάσταση είναι συνήθως αυτοπεριοριζόμενη, αν και αναφέρονται περιστατικά που κατέληξαν σε παροδικό ή μόνιμο υποθυρεοειδισμό, καθώς και περιστατικά που δεν πέρασαν ποτέ από υπερθυρεοειδική φάση αλλά εμφάνισαν, αμέσως μετά τον τοκετό, παροδικό ή μόνιμο υποθυρεοειδισμό. Η χορήγηση αντιθυρεοειδικών σκευασμάτων δεν βοηθά κατά την υπερθυρεοειδική φάση. Αντίθετα, ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να αντιμετωπισθεί με χορήγηση θυροξίνης. Η θυρεοειδίτιδα της λοχείας μπορεί να επανεμφανισθεί σε μελλοντικές κυήσεις.
Η εγκυμοσύνη μου έκανε καλό στον θυρεοειδή!
Μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον Δρ. Θάνο Παράσχο στα τηλέφωνα +(30) 210 6774104 και +(30) 697 3000432 ή συμπληρώνοντας την φόρμα επικοινωνίας μας.