Επιδημιολογικοί παράγοντες για τον καρκίνο του μαστού
Φύλο
Αποτελεί τον πιο καθοριστικό παράγοντα στην συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Στον άνδρα αντιστοιχεί ένας μόλις καρκίνος για κάθε 100 περιπτώσεις σε γυναίκες.
Οικογενειακό ιστορικό
Οι γυναίκες, που η μητέρα τους ή η αδελφή τους εμφάνισε καρκίνο του μαστού, έχουν διπλάσια ως τριπλάσια πιθανότητα να προσβληθούν από καρκίνο του μαστού, σε σχέση με τον υπόλοιπο γυναικείο πληθυσμό.
Γυναικολογικό ιστορικό
Eπικοινωνήστε με τον Δρ. Θάνο Παράσχο για οποιοδήποτε θέμα Μαστού !
Η τεκνοποίηση ενέχεται στην συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου του μαστού. Καθοριστικό ρόλο παίζει η ηλικία της πρώτης κύησης. Έτσι, γυναίκες που γέννησαν για πρώτη φορά μετά τα 35 έχουν διπλάσια πιθανότητα να προσβληθούν από καρκίνο σε σύγκριση με αυτές που γέννησαν πριν από τα 20. Ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του μαστού στις άγαμες γυναίκες είναι 2,3 φορές μεγαλύτερος σε σχέση με τις έγγαμες.
Πρώιμη εμμηναρχή και όψιμη εμμηνόπαυση σχετίζονται με μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Η αμφοτερόπλευρη ωοθηκεκτομή πριν τα 40 ελαττώνει την συχνότητα καρκίνου του μαστού κατά 75%. Αντίθετα, η ωοθηκεκτομή μετά την ηλικία των 40 ετών δεν παρέχει σημαντική προστασία.
Παχυσαρκία
Η παχυσαρκία και ο τρόπος διατροφής συνδέονται με αυξημένη πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Το αυξημένο σωματικό βάρος αποτελεί παράγοντα κινδύνου για τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Το κύριο οιστρογόνο στις γυναίκες αυτές είναι η οιστρόνη , η οποία παράγεται στον λιπώδη ιστό με αρωματοποίηση της ανδροστενδιόνης των επινεφριδίων. Με τον μηχανισμό αυτό θεωρείται πιθανόν η παχυσαρκία να προάγει την ανάπτυξη ορμονοευαισθήτων όγκων , όπως ο καρκίνος του μαστού.
Ορμόνες – Φάρμακα- Διάφορες ουσίες
Φαίνεται ότι η χορήγηση συζευγμένων οιστρογόνων στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες ως θεραπεία υποκατάστασης δεν αποτελεί παράγοντα αυξημένου κινδύνου, ενώ παρατηρείται μικρή αύξηση του κινδύνου, όταν η θεραπεία διαρκεί πέραν των πέντε ετών.
Η προγεστερόνη έχει αυξητική επίδραση στον μαστό, σε αντίθεση με το ενδομήτριο. Θεωρητικά λοιπόν, ο συνδυασμός οιστρογόνων-προγεστερόνης έπρεπε να αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Εντούτοις, δεν παρατηρήθηκε αύξηση του κινδύνου στις περιπτώσεις αυτές, ενώ έχει υποστηριχθεί η άποψη ότι ο συνδυασμός των οιστρογόνων –προγεστερόνης, ως θεραπεία υποκατάστασης, ελαττώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Σημειώνεται, τέλος, ότι η κύηση, παρά το γεγονός των υψηλών επιπέδων οιστρογόνων και προγεστερόνης, δεν μεταβάλλει την επιβίωση των γυναικών με καρκίνο του μαστού σε σχέση με μη έγκυες γυναίκες της ίδιας ηλικίας.
Ο ρόλος των αντισυλληπτικών δισκίων ως επιβαρυντικού παράγοντα για την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού είναι αμφιλεγόμενο σημείο. Έχει υποστηριχθεί ότι, η μακροχρόνια λήψη αντισυλληπτικών δισκίων από μικρή ηλικία σχετίζεται με ελαφρά αυξημένη συχνότητα εμφάνισης της νόσου, ιδιαίτερα όταν η χρήση τους προηγείται του πρώτου τοκετού.
Ακτινοβολία
Ο ανθρώπινος μαστός αποτελεί έναν από τους πιο ακτινοευαίσθητους ιστούς.
Ο κίνδυνος ανάπτυξης νεοπλασίας είναι συνάρτηση της δόσης και του χρόνου έκθεσης στην ακτινοβολία. Το ζήτημα λοιπόν, δεν είναι εάν η ακτινοβολία προκαλεί καρκινογένεση, αλλά ο τρόπος με τον οποίο θα επιτευχθεί το μεγαλύτερο κλινικό όφελος από την εφαρμογή της για διαγνωστικούς σκοπούς, με τη μικρότερη επίπτωση στην υγεία της εξεταζόμενης. Σήμερα, η κύρια αιτία ακτινοβολίας του μαστού είναι η μαστογραφία. Η μικρή δόση που χρησιμοποιείται (40millirads), η τεράστια βελτίωση των τεχνικών μέσων, η ακρίβεια της μεθόδου και η αναντίρρητη συμβολή της στην διάγνωση των παθήσεων του μαστού καθιστούν την μαστογραφία πολύτιμο και ασφαλές διαγνωστικό μέσο για τις γυναίκες άνω των 40 ετών. Σε μικρότερες ηλικίες πρέπει να χρησιμοποιείται με φειδώ και να περιορίζεται σε γυναίκες υψηλού κινδύνου ως μέθοδος screening.