Εν τω βάθει Ενδομητρίωση

Η εν τω βάθει ενδομητρίωση είναι μία σοβαρή μορφή ενδομητρίωσης. Στην επιφανειακή ενδομητρίωση, οι συμφύσεις εμφανίζονται μόνο στην επιφάνεια των οργάνων, ενώ η εν τω βάθει ενδομητρίωση είναι διηθητική και εισχωρεί περισσότερο από 5 χιλιοστά στους ιστούς των πυελικών οργάνων. Μπορεί επίσης να υπάρχουν σοκολατοειδείς κύστες, ή όπως αλλιώς λέγονται, ωοθηκικά ενδομητριώματα.

Διαβάστε περισσότερα για την ενδομητρίωση

Η εν τω βάθει ενδομητρίωση μπορεί να δημιουργήσει εκτεταμένες συμφύσεις που τα όργανα στην κοιλιά της γυναίκας (μήτρα, ωοθήκες, κόλπος, ουροδόχος κύστη, έντερο) να κολλήσουν σε τέτοιο βαθμό μεταξύ τους που να χάσουν την φυσιολογική κινητικότητα τους. Αυτό κάνει την χειρουργική αφαίρεση ακόμα δυσκολότερη και η μεγάλη εμπειρία του χειρουργού είναι καθοριστική.

Στα κύρια κλινικά της συμπτώματα περιλαμβάνονται η δυσμηνόρροια, η δυσπαρεύνια (πόνος κατά την ερωτική επαφή), η υπογονιμότητα και λειτουργικά συμπτώματα πόνου, τα οποία παρουσιάζουν επιδείνωση κατά τη διάρκεια της περιόδου (έμμηνος ρύση). Ανάλογα με την εντόπιση των εστιών της νόσου (π.χ. ουροδόχος κύστη, ορθό) μπορεί επίσης να υπάρχουν αιματηρές ή επώδυνες κενώσεις, πόνος κατά την ούρηση και άλλα συμπτώματα. Η έρευνα έχει διαπιστώσει ότι οι βλάβες μπορούν να επεκτείνονται σε σημεία που είναι πλούσια σε νευρικές ίνες, προκαλώντας ερεθισμό και έντονο πόνο.

Η πολυεστιακή μορφή της εν τω βάθει ενδομητρίωσης

Ένα από τα χαρακτηριστικά της εν τω βάθει ενδομητρίωσης είναι η πολυεστιακή μορφή της. Πρόκειται για μία σημαντική παράμετρο που θα πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη στη διαγνωστική και θεραπευτική στρατηγική, καθώς μόνο η πλήρης εξαίρεση των εστιών μπορεί να θεραπεύσει την ασθενή.

Επομένως, είναι ουσιαστικό να γίνεται μία πολύ προσεκτική προεγχειρητική εκτίμηση (λήψη ιστορικού από την ασθενή, κλινική εξέταση, πρόσθετες εξετάσεις) με στόχο τον ακριβή προσδιορισμό της ανατομικής κατανομής των εστιών πριν από τη χειρουργική επέμβαση.

Διαγνωστική στρατηγική

Στόχος της προεγχειρητικής εκτίμησης είναι ο προσδιορισμός της ακριβούς θέσης των εστιών της εν τω βάθει ενδομητρίωσης πριν από τη χειρουργική επέμβαση. Η εκτίμηση περιλαμβάνει τρία διαδοχικά στάδια: λήψη ιστορικού από την ασθενή, κλινική εξέταση και διαγνωστικές εξετάσεις:

• Ιατρικό ιστορικό και κλινική εξέταση: Ειδικά εάν η ασθενής αναφέρει έντονο πυελικό πόνο, επώδυνες περιόδους ή πόνο κατά τη διάρκεια της συνουσίας. Ωστόσο, αυτές οι μέθοδοι από μόνες τους δεν αρκούν για να επιβεβαιώσουν τη διάγνωση.
• Απεικονιστικές τεχνικές: Οι μη επεμβατικές απεικονιστικές τεχνικές μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό των βλαβών βαθιάς ενδομητρίωσης και στην εκτίμηση της έκτασής τους. Οι πιο συχνά χρησιμοποιούμενες μέθοδοι περιλαμβάνουν το διακολπικό υπερηχογράφημα και την μαγνητική τομογραφία, που είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για τον εντοπισμό βαθιών βλαβών ενδομητρίωσης και την αξιολόγηση της σχέσης τους με τις γύρω δομές.
• Λαπαροσκοπικός έλεγχος, μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική διαδικασία όπου μια μικρή κάμερα (λαπαροσκόπιο) εισάγεται μέσω μιας μικρής τομής στην κοιλιά. Αυτό επιτρέπει στον χειρουργό να παρατηρήσει άμεσα τα όργανα της πυέλου, να εντοπίσει τις βλάβες της ενδομητρίωσης και να εκτιμήσει την έκταση της νόσου. Κατά τη διάρκεια της λαπαροσκόπησης, μπορούν να ληφθούν δείγματα ιστού για  περαιτέρω εξέταση στο μικροσκόπιο για την επιβεβαίωση της διάγνωσης (ιστολογικός έλεγχος)

Συνοπτικά, η διάγνωση της εν τω βάθει ενδομητρίωσης περιλαμβάνει συνήθως έναν συνδυασμό ιατρικού ιστορικού, κλινικής εξέτασης, απεικονιστικών τεχνικών και λαπαροσκόπησης. Η σωστή διάγνωση είναι ζωτικής σημασίας για τον καθορισμό του καταλληλότερου σχεδίου θεραπείας και την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων που κάνουν την ασθενή να υποφέρει.

Πως αντιμετωπίζεται η εν τω βάθει ενδομητρίωση

Η λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση εξακολουθεί να αποτελεί το χρυσό πρότυπο περίθαλψης για τη διαχείριση της εν τω βάθει ενδομητρίωσης, παρόλο που η επέμβαση μπορεί να είναι περίπλοκη. Ο χειρουργός θα πρέπει να αφαιρέσει τις βλάβες και τον ουλώδη ιστό χωρίς να βλάψει το όργανο ή τα όργανα σταοποία έχουν διεισδύσει. Σε ορισμένες σοβαρές περιπτώσεις, αυτό δεν μπορεί να γίνει λαπαροσκοπικά και ο χειρουργός πρέπει να κάνει τομή (ανοικτή επέμβαση).

Χωρίς τη φροντίδα των ειδικών, ο κίνδυνος επαναλαμβανόμενων χειρουργικών επεμβάσεων λόγω υποτροπιάζουσας νόσου ή ατελούς εκτομής είναι υψηλότερος. Οι ασθενείς θα πρέπει να αναζητήσουν εξειδικευμένη φροντίδα και να βρουν έναν χειρουργό που είναι ιδιαίτερα εξειδικευμένος σε αυτόν τον τύπο χειρουργικής επέμβασης.

Στις ασθενείς με ελάχιστα ή ήπια συμπτώματα μπορεί να ενδείκνυται μια προσέγγιση παρακολούθησης και αναμονής ή φαρμακευτικής θεραπείας.