Υστεροσαλπιγγογραφία (HSG)

Τι ακριβώς είναι η υστεροσαλπιγγογραφία; Ποιες διαδικασίες ακολουθούνται; Είναι επώδυνη;

Η υστεροσαλπιγγογραφία (HSG) είναι μια εξέταση της μήτρας με ακτίνες X, στην οποία χρησιμοποιείται μια ειδική χρωστική ουσία ορατή στις ακτίνες X. Μια σειρά εικόνων που λαμβάνονται με ακτίνες X καθώς η χρωστική ουσία ρέει μέσα στη μήτρα και μέσω των σαλπίγγων, βοηθά τους γιατρούς να αξιολογήσουν το μέγεθος και το σχήμα της κοιλότητας της μήτρας και να καθορίσουν αν οι σάλπιγγες είναι ανοικτές, και μερικές φορές ακόμη κι αν υπάρχουν συμφύσεις κοντά στις σάλπιγγες (λύνονται με λαπαροσκόπηση).

Είναι προτιμότερο να προγραμματίζετε την υστεροσαλπιγγογραφία δύο έως τρεις μέρες μετά την τελευταία ημέρα της περιόδου. Είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι δεν είστε έγκυος, όταν πραγματοποιείται η εξέταση. Συνεπώς, αν υπάρχει οποιαδήποτε αμφιβολία για το αν είστε έγκυος, ή αν η ροή της περιόδου είναι μικρή, θα πρέπει να προηγηθεί ένα τεστ εγκυμοσύνης. Πολλοί γιατροί θα συστήσουν τη χορήγηση αντιβιοτικών για να μειώσουν τον κίνδυνο μόλυνσης και μίας μη στεροειδούς αντιφλεγμονώδους ουσίας, όπως η ιβουπροφαίνη (voltaren), για να ελαχιστοποιήσουν τις κράμπες.

Πώς γίνεται η υστεροσαλπιγγογραφία;

Ο γιατρός αρχίζει με την εισαγωγή ενός κολποδιαστολέα στον κόλπο. Ο τράχηλος περνιέται με αντισηπτικό και εισάγεται στην κοιλότητα της μήτρας ένας καθετήρας (στενός σωλήνας). Μπορεί να προκληθεί μία ελαφριά κράμπα σε αυτό το στάδιο της διαδικασίας.

Ο κολποδιαστολέας θα αφαιρεθεί και θα επανατοποθετηθείτε στο τραπέζι για τις ακτίνες X. Ο γιατρός σας ή ο ακτινολόγος θα ασκήσει πίεση πάνω στη μήτρα για την κάνει κατά το δυνατόν επίπεδη και να έχει μια καλύτερη εικόνα της κοιλότητας της μήτρας.

Στη συνέχεια, η χρωστική ουσία εισάγεται στη μήτρα μέσω του καθετήρα. Αυτό συχνά συνδέεται με την πρόκληση κραμπών. Αν είστε χαλαρή και ο γιατρός σας είναι ικανός, οι κράμπες είναι συνήθως ήπιες. Ωστόσο, αν η χρωστική ουσία δεν ρέει μέσω των σαλπίγγων, μπορεί να είναι απαραίτητη η άσκηση πρόσθετης πίεσης, για να δει ο γιατρός σας αν οι σάλπιγγες είναι πραγματικά αποφραγμένες. Αυτό μπορεί να προκαλέσει πιο έντονη δυσφορία.

Μετά τις ακτίνες X, θα σας ζητηθεί να παραμείνετε ξαπλωμένη για άλλα 5-10 λεπτά, ώστε να υποχωρήσουν οι κράμπες. Θα πρέπει να συνεννοηθείτε με το γιατρό σας, έτσι ώστε να ξέρετε πότε θα πρέπει να τον επισκεφθείτε και πάλι για να συζητήσετε τα αποτελέσματα και για να καθορίσετε το επόμενο βήμα στη θεραπεία σας. Αν αισθανθείτε αυξανόμενο πόνο, πυρετό ή παρουσιάσετε βαριά αιμορραγία μετά τη διαδικασία, θα πρέπει να έρθετε σε επαφή με το γιατρό σας.

Ο γιατρός μου ήθελε να κάνω υστεροσαλπιγγογραφία, αλλά όταν πήγα στον ακτινολόγο, διαπίστωσα ότι δεν μπορούσα να κάνω την εξέταση επειδή είμαι αλλεργική στο ιώδιο. Υπάρχει κάποια άλλη εξέταση που μπορεί; Ο γιατρός μου ξεκίνησε να μου χορηγεί Κιτρική Κλομιφαίνη (Serpaphar).

Οι αλλεργίες στο ιώδιο είναι ένα μπερδεμένο ζήτημα. Η πρώτη σκέψη πρέπει να είναι ο τύπος αλλεργικής αντίδρασης που έχει κάποιος βιώσει στο παρελθόν. Στην περίπτωση πιο σοβαρών αντιδράσεων, θα απέφευγα σίγουρα τη χρήση χρωστικής με βάση το ιώδιο. Η επόμενη σκέψη είναι βασισμένη στον τύπο χρωστικής. Υπάρχουν ιοντικές και μη ιοντικές χρωστικές ιωδίου. Αλλεργικές αντιδράσεις με τη χρήση μιας μη ιοντικής χρωστικής είναι σχεδόν ανύπαρκτες. Για τους ασθενείς μου με ήπιες αντιδράσεις στο παρελθόν, θα ξεκινούσα με την προκαταρκτική χορήγηση ενός στεροειδούς και Benadryl (αντισταμινικό) και δεν θα χρησιμοποιούσα μη ιοντική χρωστική. Δεν έχω δει ως τώρα ασθενείς που να έχουν προβλήματα με τη χρήση αυτής της προσέγγισης. Ωστόσο, αυτό δεν απομακρύνει κάθε κίνδυνο, και θα πρέπει να συζητήσετε τις εναλλακτικές με το γιατρό σας.

Μια άλλη εξέταση που θα πρέπει να σκεφθείτε είναι ένα υπερηχογράφημα με τη χρήση αλατούχου διαλύματος, για το οποίο χρησιμοποιείται ένα ειδικό υλικό που ονομάζεται Albuminex. Η εξέταση αυτή θα επιτρέψει την πιο εύκολη απεικόνιση των σαλπίγγων σας. Σε γενικές γραμμές, το τυπικό υπερηχογράφημα με χρήση αλατούχου διαλύματος δεν επιτρέπει καθόλου την απεικόνιση των σαλπίγγων. Μία ακόμη εναλλακτική εξέταση είναι η λαπαροσκόπηση. Αυτή η εξωνοσοκομειακή χειρουργική διαδικασία περιλαμβάνει την τοποθέτηση μιας μικροσκοπικής συσκευής απεικόνισης και χειρουργικών εργαλείων μέσω μικροσκοπικών τομών στο κοιλιακό τοίχωμα, ενώ είστε υπό αναισθησία. Μέσω του τραχήλου εγχέεται μια χρωστική που δεν περιέχει ιώδιο. Στη συνέχεια, ο γιατρός προσέχει, ώστε να δει τη χρωστική να χύνεται έξω από τα άκρα των σαλπίγγων.

Μια διαδικασία που αναπτύχθηκε πρόσφατα και πραγματοποιείται εξωνοσομειακά, η κολπική υδρολαπαροσκόπηση (VHL), υποβάλλεται σε κλινικές μελέτες. Η κολπική υδρολαπαροσκόπηση επιτρέπει στο γιατρό σας να αξιολογήσει τις σάλπιγγές σας με την τοποθέτηση ενός λεπτού σαν βελόνα τηλεσκοπίου μέσω της κορυφής του κόλπου στην κοιλία μετά από έγχυση τοπικής αναισθησίας. Ο χώρος πίσω από τη μήτρα γεμίζεται με υγρό, και απεικονίζονται οι σάλπιγγες και οι ωοθήκες. Η κατάσταση των σαλπίγγων μπορεί να καθοριστεί με την έγχυση μιας χρωστικής (που δεν περιέχει ιώδιο) μέσω ενός σωλήνα που τοποθετείται στον τράχηλο. Η χρωστική φαίνεται να βγαίνει από το άκρο της σάλπιγγας. Ο γιατρός μπορεί επίσης να ψάξει για συμφύσεις ή ενδομητρίωση.

Σε κάθε περίπτωση, ο γυναικολόγος σας πρέπει πρώτα να εξετάσει αν είναι πιθανό να υπάρχει βλάβη ή απόφραξη στις σάλπιγγες. Η εξέταση του ιατρικού σας ιστορικού για περιτοναϊκές μολύνσεις, τυχόν περιτοναϊκές χειρουργικές επεμβάσεις, η επώδυνη σεξουαλική επαφή ή η επώδυνη περίοδος μπορεί να δηλώνουν αυξημένο κίνδυνο προβλημάτων στις σάλπιγγες. Μια εξέταση αίματος για τον εντοπισμό αντισωμάτων από χλαμύδια μπορεί να δείξει ότι είχατε περάσει στο παρελθόν μόλυνση από χλαμύδια που μπορεί να είχε βλάψει τις σάλπιγγες. Αν τίποτα στα εργαστηριακά αποτελέσματα και στην εξέταση του ιατρικού σας ιστορικού δεν υποδηλώνει την παρουσία απόφραξης των σαλπίγγων, η πιθανότητα βλάβης είναι μικρότερη από 5 τοις εκατό, και οι περαιτέρω εξετάσεις μπορούν αναβληθούν.