Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών

Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών είναι η πιο κοινή ορμονική διαταραχή των γυναικών, η οποία εκτιμάται ότι επηρεάζει περίπου το 10% των γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία.

Για τις γυναίκες που προσπαθούν να συλλάβουν, οι πολυκυστικές ωοθήκες είναι μία σοβαρή, κοινή αιτία υπογονιμότητας – σχεδόν οι μισές από όλες τις περιπτώσεις υπογονιμότητας στις γυναίκες μπορούν να αποδοθούν στην πάθηση αυτή.

Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών είναι δυνατόν να εκδηλωθεί από την εφηβεία, και μπορεί να οδηγήσει στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη σακχαρώδους διαβήτη και καρδιαγγειακής νόσου.

Περισσότερα για το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών

Εάν είστε σε αναπαραγωγική ηλικία, παράγετε ένα ωάριο από μια ωοθήκη κάθε μήνα. Αυτή η διαδικασία απαιτεί μια καλά ρυθμισμένη λειτουργία ενός πολύπλοκου ορμονικού συστήματος. Εάν πάσχετε από σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, παράγεται περισσότερη τεστοστερόνη και ινσουλίνη από ό,τι χρειάζεται.

Αυτή η περίσσεια ορμονών σταματά την απελευθέρωση ωαρίων από τις ωοθήκες σας, αλλά δεν σταματά την παραγωγή τους. Τα ωάρια συνεχίζουν να συσσωρεύονται στις ωοθήκες σας. Κάθε ωάριο βρίσκεται μέσα σε ένα σάκο, το ωοθυλάκιο και μέσα σε αυτόν ωριμάζει μέχρι να απελευθερωθεί.

Image

Η κατάσταση αυτή αναφέρεται ως πολυκυστικές ωοθήκες. Οι ωοθήκες, όταν απεικονίζονται στον υπέρηχο, είναι συνήθως ελαφρά διογκωμένες και φαίνονται να περιέχουν πολλαπλές μικρές κύστες στην περιφέρειά τους. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν κύστες, μονάχα πολλά ωοθυλάκια διαμέτρου 0,8 χιλιοστών περίπου.

Συμπτώματα Πολυκυστικών Ωοθηκών

Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών προκαλεί διαφορετικά συμπτώματα σε κάθε γυναίκα. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι:

• ακμή ή αυξημένη λιπαρότητα
• υπερτρίχωση, συνήθως στο πρόσωπο, το στήθος, την κοιλιά, την πλάτη ή τους γλουτούς
• αλωπεκία (κατά τόπους ή γενικευμένη απώλεια τριχών της κεφαλής)
• έλλειψη ωορρηξίας (και περιόδου)
• ακανόνιστος κύκλος
• αύξηση βάρους, ειδικά αν είναι απότομη
• ανθεκτικότητα στην ινσουλίνη (διαβήτης τύπου 2)
• υπογονιμότητα

Μακροπρόθεσμες συνέπειες

Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες εμφάνισης διάφορων προβλημάτων υγείας στη μετέπειτα ζωή σας, όπως:

• διαβήτη τύπου 2 εξαιτίας της αυξημένης αντίστασης στην ινσουλίνη και του αυξημένου βάρους
• υψηλή αρτηριακή πίεση και υψηλή χοληστερόλη - που μπορεί να οδηγήσουν σε καρδιακές παθήσεις και εγκεφαλικά επεισόδια
• υπνική άπνοια - οι υπέρβαρες γυναίκες μπορεί επίσης να αναπτύξουν υπνική άπνοια, μια κατάσταση που προκαλεί διακοπή της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου
• οι γυναίκες που δεν έχουν περίοδο ή έχουν πολύ ακανόνιστες περιόδους (λιγότερες από 3 ή 4 περιόδους το χρόνο) για πολλά χρόνια έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του βλεννογόνου της μήτρας (καρκίνο του ενδομητρίου). Ωστόσο, η πιθανότητα αυτή είναι μικρή και μπορεί να ελαχιστοποιηθεί με την κατάλληλη θεραπεία.

Ψυχολογικές επιπτώσεις από τις πολυκυστικές ωοθήκες

Τα συμπτώματα των πολυκυστικών ωοθηκών αλλάζουν τη ζωή της γυναίκας και μπορεί να επηρεάσουν την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση της γυναίκας. Ποιά γυναίκα μπορεί να αισθανθεί όμορφα με τον εαυτό της όταν πέφτουν τα μαλλιά της, γεμίζει τρίχες το πρόσωπο και το σώμα της και παχαίνει σημαντικά χωρίς να μπορεί να χάσει τα κιλά αυτά; Η όταν δεν έχει περίοδο ή ο κύκλος της είναι τελείως ακανόνιστος;

Οι ψυχολογικές επιπτώσεις του συνδρόμου αυτού περιλαμβάνουν:

• αλλαγές στη διάθεση
• χαμηλή αυτοεκτίμηση
• κακή εικόνα του εαυτού
• άγχος 
• κατάθλιψη

Θεραπεία Πολυκυστικών Ωοθηκών

Νέα ιατρικά δεδομένα σχετικά με την ασθένεια έχουν οδηγήσει σε δυνατότητες θεραπείας, οι οποίες περιλαμβάνουν φάρμακα ωορρηξίας που μειώνουν την ινσουλίνη (clomiphene, μετφορμίνη), διαιτολογικές αλλαγές (χαμηλογλυκαιμική δίαιτα) και χειρουργική επέμβαση (διάτρηση ωοθηκών). Αναλυτικά:

• η απώλεια βάρους και η υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή μπορεί να βελτιώσει ορισμένα συμπτώματα και να μειώσει την αντίσταση στην ινσουλίνη. Αποφύγετε τα επεξεργασμένα τρόφιμα και τα γλυκά και καταναλώστε μεγάλες ποσότητες φυτικών ινών (λαχανικά, όσπρια, φρούτα, δημητριακά ολικής άλεσης). Προσπαθήστε να εντάξετε την ήπια αεροβική άσκηση στην καθημερινότητα σας, πχ. ένα μεγάλο περίπατο.
• υπάρχουν φάρμακα για τη θεραπεία συμπτωμάτων όπως η υπερβολική τριχοφυΐα, οι ακανόνιστες περίοδοι και τα προβλήματα γονιμότητας.
• υπάρχουν επίσης φάρμακα για τον σακχαρώδη διαβήτη, την αυξημένη πίεση ή την αυξημένη χοληστερόλη του αίματος
• η λαπαροσκοπική διάνοιξη ωοθηκών είναι μια απλή επέμβαση που αφαιρεί τον ιστό των ωοθηκών που παράγει τεστοστερόνη. Η λαπαροσκοπική διάνοιξη ωοθηκών συστήνεται όταν η φαρμακευτική αγωγή δεν φέρνει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Έχει διαπιστωθεί ότι η επέμβαση αυτή μειώνει τα επίπεδα της τεστοστερόνης και της ωχρινοτρόπου ορμόνης (LH) και αυξάνει τα επίπεδα της ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης (FSH).

Υπογονιμότητα και εγκυμοσύνη

Οι παραπάνω θεραπείες έχουν αποδειχθεί επιτυχείς και επιτρέπουν σε πολλές γυναίκες να ξεπεράσουν το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και να συλλάβουν με φυσικό τρόπο, ενώ μειώνεται και ο κίνδυνος αποβολής.

Για τις γυναίκες που υποβάλλονται σε θεραπεία για το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών αλλά εξακολουθούν να μην μπορούν να συλλάβουν με φυσικό τρόπο, η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) προσφέρει τις καλύτερες πιθανότητες σύλληψης.

Διαβάστε περισσότερα: πολυκυστικές ωοθήκες και εγκυμοσύνη

Εικόνες από πολυκυστικές ωοθήκες

Γνωρίζουμε την αιτιολογία του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών;

Η αιτία του ΣΠΩ δεν είναι ακόμη γνωστή, αλλά φαίνεται να υπάρχει κληρονομικότητα. Αν στην οικογένεια σας υπάρχουν γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, όπως η μητέρα, η αδελφή ή η θεία σας, τότε ο κίνδυνος να το αναπτύξετε κι εσείς είναι αυξημένος. Αυτό υποδηλώνει ότι μπορεί να υπάρχει γενετική σχέση με το ΣΠΩ, αν και δεν έχουν ακόμη εντοπιστεί συγκεκριμένα γονίδια που σχετίζονται με την πάθηση.

Τα συμπτώματα του συνδρόμου σχετίζονται με τα αυξημένα επίπεδα ορμονών, κυρίως τεστοστερόνης και ινσουλίνης.

• Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που ελέγχει το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα. Εάν έχετε ΣΠΩ, το σώμα σας μπορεί να μην είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει την ινσουλίνη όπως θα έπρεπε (αυτό είναι γνωστό ως αντίσταση στην ινσουλίνη). Ως αποτέλεσμα, το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα σας γίνεται πολύ υψηλό. Για να προσπαθήσει να μειώσει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα σας, το σώμα σας παράγει ακόμη περισσότερη ινσουλίνη και τα υψηλά επίπεδα της διαταράσσουν τη λειτουργία των ωοθηκών κάνοντας τις να παράγουν περισσότερη τεστοστερόνη (ανδρική ορμόνη).
• Η τεστοστερόνη είναι μια ορμόνη που παράγεται από τις ωοθήκες. Εάν έχετε σύνδρομο PCOS, οι ωοθήκες σας παράγουν πολύ περισσότερη τεστοστερόνη από ό,τι χρειάζεται. Αυτή η περίσσεια είναι που προκαλεί πολλά από τα συμπτώματα του συνδρόμου.

Διάγνωση του PCOS

Η διάγνωση βασίζεται:

• στο ιατρικό ιστορικό
• στη φυσική εξέταση
• στις εργαστηριακές εξετάσεις.

Μέχρι ποια ηλικία συνεχίζεται η ιατρική παρακολούθηση της γυναίκας;

Η ασθενής με ΣΠΩ, αφού υποβληθεί σε μια εξατομικευμένη θεραπεία ανάλογα με την παρουσία και το βαθμό των χαρακτηριστικών του ΣΠΩ, θα συνεχίσει με συστηματική παρακολούθηση για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος των μακροπρόθεσμων συνεπειών του συνδρόμου.

Στο EmBIO οι γιατροί μας μας εξειδικεύονται σε αυτή την κοινή αλλά συχνά παρεξηγημένη αιτία υπογονιμότητας. Συνεργαζόμαστε στενά με κάθε ασθενή για να κατανοήσουμε τη συγκεκριμένη ιατρική περίπτωση της κάθε γυναίκας και τους προσωπικούς της στόχους, στους οποίους περιλαμβάνονται η απώλεια βάρους, η εγκυμοσύνη ή η βελτίωση της γενικής υγείας, και αναπτύσσουμε μία ολιστική προσέγγιση για την επίτευξη των στόχων αυτών.

Συχνά, η πορεία για την αντιμετώπιση του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών δεν είναι εύκολη και απαιτεί ισχυρή δέσμευση τόσο από την πλευρά της ασθενούς όσο και από την πλευρά του γιατρού. Η ομάδα του Embio δεσμεύεται ότι θα υποστηρίξει τους ασθενείς της σε κάθε βήμα της διαδρομής αυτής.

Υποστήριξη

Οι γιατροί μας ανήκουν στους κορυφαίους ειδικούς της χώρας όσον αφορά το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και μοιράζονται τις γνώσεις τους και τα αποτελέσματά τους με τα ΜΜΕ, τους ασθενείς και τους συναδέλφους τους μέσω άρθρων και συνεντεύξεων, πληροφοριών στο Internet, σεμιναρίων και συνεχιζόμενων κλινικών ερευνών που έχουν σαν αποτέλεσμα δημοσιεύσεις σε ιατρικά περιοδικά. Αυτές οι ολοκληρωμένες προσπάθειες πραγματοποιούνται με στόχο την ενημέρωση σχετικά με τις νέες επιτυχείς θεραπείες και τη διάδοση ενός ελπιδοφόρου μηνύματος στα εκατομμύρια γυναικών που πάσχουν από αυτή την ασθένεια.

Η διάγνωση του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών μπορεί να προκαλεί αναστάτωση και σύγχυση σε πολλές γυναίκες. Οι γιατροί του EmBIO δεσμεύονται να παρακολουθήσουν βήμα-βήμα τη διάγνωση και το σχέδιο θεραπείας της κάθε ασθενούς ώστε να την καθησυχάσουν. Ωστόσο, συνειδητοποιούμε ότι ορισμένες φορές βοηθά να μιλάτε με άλλες γυναίκες που περνούν τα ίδια με εσάς. Σχεδόν πέντε έως δέκα εκατομμύρια γυναίκες στις Ηνωμένες Πολιτείες επηρεάζονται από το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών – δεν είστε μόνες σας!