Κολποσκόπηση

Τι είναι η κολποσκόπηση

Αποτελεί απλή, μη επεμβατική και σύντομη εξέταση, με την οποία επισκοπείται ο τράχηλος υπό μεγέθυνση με την βοήθεια ειδικού μικροσκοπίου. Αρχικά γίνεται επάλειψη με διάλυμα οξεικού οξέος και στη συνέχεια με διάλυμα lugol.

Η επίθηξη του τραχηλικού επιθηλίου με διάλυμα οξεικού οξέος 3%-5% προκαλεί τήξη των πρωτεϊνών του πυρήνα των κυττάρων και έτσι, στις περιοχές όπου υπάρχει αλλοιωμένο επιθήλιο-και όπου κατά κανόνα αυτό είναι υπερπλαστικό –εμφανίζεται λευκάζουσα απόχρωση. Η ύπαρξη υπερπλαστικών αγγείων του στρώματος δίνει επιφανειακά την εικόνα διάστιξης ή μωσαικού (το φυσιολογικό επιθήλιο διατηρεί την ερυθρά ομαλή εμφάνιση του και μετά την δράση του οξεικού οξέος). Ιδιαίτερης σημασίας είναι η ανεύρεση ατύπων αγγείων στο τραχηλικό επιθήλιο.

Η επίθηξη με διάλυμα Lugol (δοκιμασία κατά Schiller) προκαλεί στο φυσιολογικό επιθήλιο μια έντονη φαιά χρώση, λόγω πρόσληψης του ΚΙ του διαλύματος από το γλυκογόνο του κυτταροπλάσματος των κυττάρων. Αντίθετα, το αλλοιωμένο επιθήλιο δεν χρωματίζεται λόγω του ότι τα κύτταρα του στερούνται γλυκογόνου. Η κολποσκόπηση θεωρείται ικανοποιητική, όταν το σύνολο της ζώνης μετάπτωσης είναι ορατό. Αντίθετα, εάν μέρος αυτής της ζώνης ευρίσκεται στο βάθος του ενδοτραχηλικού αυλού και δεν είναι δυνατή η δια του κολποσκοπίου επισκόπησή του, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή ως προς την συνολική εκτίμηση του κινδύνου.

Η ύπαρξη ψευδώς αρνητικών και ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων τόσο της κυτταρολογικής όσο και της κολποσκοπικής εξέτασης καθιστούν επιβεβλημένη την διενέργεια, αν είναι δυνατόν, και των δύο μεθόδων, ως συμπληρωματικών η μία της άλλης. Ο περιορισμός μόνο στην κυτταρολογική εξέταση έδειξε στο παρελθόν ότι έχει μερικές φορές ως αποτέλεσμα (λόγω ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων) την εξέλιξη ενός αδιάγνωστου τραχηλικού καρκίνου. Από την άλλη πλευρά, η διενέργεια κολποσκόπησης είναι δυνατόν να εφαρμοσθεί ως μέθοδος μαζικού ελέγχου σε πληθυσμιακό επίπεδο. Τελευταία συζητείται και η εξ’αρχής ανίχνευση του HPV-DNA των ογκογόνων τύπων του ιού ως μέθοδος μαζικού προληπτικού ελέγχου των γυναικών με στόχο την αναγνώριση των γυναικών υψηλού κινδύνου.

Παρόλα τα ανωτέρω, η ιστολογική εξέταση βιοψιών υπό κολποσκοπικό έλεγχο ήταν και παραμένει η ‘’χρυσή αρχή’’ (gold standard) της διάγνωσης όλων των αλλοιώσεων του τραχήλου της μήτρας.

Πότε κάνουμε κολποσκόπηση

Η κολποσκόπηση είναι η εξέταση που στα χέρια ενός γυναικολογου αποτελεί ένα χρήσιμο διαγνωστικό μέσο για τη διάγνωση οποιασδήποτε βλάβης του τραχήλου, κόλπου και αιδοίου. Την κάνουμε μετά από παθολογικό τεστ Παπ ή εαν διαπιστώσουμε κάτι ύποπτο κατά την γυναικολογική εξέταση.

Πώς γίνεται η εξέταση;

Mετά από τη λήψη ενός ιατρικού ιστορικού, η γυναίκα τοποθετείται σε γυναικολογική θέση όπως κατά την εξέταση. Χρησιμοποιείται ένας κολποδιαστολέας προκειμένου να χωριστούν τα κολπικά τοιχώματα έτσι ώστε να μπορεί να φανεί εύκολα ο τράχηλος.

Το κολποσκόπιο τοποθετείται στο άνοιγμα του κόλπου, έξω από αυτόν. Είναι ένα τηλεσκοπικό μικροσκόπιο, το οποίο μεγενθύνει την εικόνα έως και 40 φορές. Με την βοήθεια του κολποσκοπίου ο γιατρός είναι σε θέση να ελέγξει τον τράχηλο με λεπτομέρεια.

Χρησιμοποιούνται ειδικές ουσίες (οξεικό οξύ, Lugol) και φωτισμός, για να διαχωριστούν οι παθολογικές περιοχές από τις οποίες προήλθαν τα παθολογικά κύτταρα στο Test Pap.

Αν υπάρχει δυσπλασία (ανάλογα με το βαθμό)είναι πιθανόν ο γιατρός να κάνει μια βιοψία. Αφαιρεί ήπια ένα δείγμα ιστού (μικρότερο από το 1/10 του μεγέθους μιας γόμας μολυβιού). Το δείγμα του ιστού τοποθετείται σε ένα μπουκαλάκι με συντηρητικό και αποστέλλεται στο εργαστήριο για εξέταση.

Θα πονέσει η κολποσκόπηση;

Η κολποσκόπηση είναι μια παρατεταμένη γυναικολογική εξέταση, με την οποία ο γιατρός ελέγχει τον τράχηλό το αιδοίο και τον κόλπο για να διαπιστώσει αν υπάρχουν βλάβες που δεν φαίνονταν με γυμνό μάτι, κατά την απλή εξέταση. Η βιοψία που γίνεται μερικές φορές κατά την διάρκεια της κολποσκόπησης μπορεί να ενοχλήσει, αλλά αυτό διαρκεί μια στιγμή. Όταν το μικροσκοπικό δείγμα ιστού αφαιρείται, μερικές γυναίκες δεν αισθάνονται τίποτα ενώ άλλες περιγράφουν ένα αίσθημα "τσιμπήματος". Ο γιατρός μπορεί να συστήσει ένα παυσίπονο μια ώρα πριν τη διαδικασία. Η κολποσκόπηση διαρκεί 15 ως 25 λεπτά.

Τι συμβαίνει μετά την κολποσκόπηση;

Ο γιατρός εξηγεί τι είδε στην κολποσκόπηση, αν πάρθηκε βιοψία και αν υπήρχαν βλάβες επικίνδυνες για τις οποίες πρέπει να ανησυχεί η γυναίκα. Τα αποτελέσματα της βιοψίας συνήθως χρειάζονται 1-3 εβδομάδες.

Αν ληφθεί βιοψία υπάρχεί πιθανότητα η γυναίκα τις επόμενες μέρες να δει λίγες σταγόνες αίμα.

Μπορεί να υπάρχει ένα καφέ υλικό μαζί με το αίμα στο εσώρουχό τις επόμενες 2-4 ημέρες. Αυτό δεν είναι ιστός. Είναι ένα υγρό που χρησιμοποιήθηκε στην κολποσκόπηση για να ελέγξει μικροαιμορραγία, από τη βιοψία, και ονομάζεται "Monsel".

Είναι δυνατόν να υπάρξει ένα μαύρο υλικό. Αυτό στην περίπτωση που χρησιμοποιείται "νιτρικό άλας" αντί για "Monsel".

Πρέπει να αποφευχθούν οι σεξουαλικές επαφές για 10-12 μέρες. Να μην χρησιμοποιηθεί ταμπόν, κολπικές αλοιφές ή κολπικά υπόθετα αν δεν συστηθούν από το γιατρό.