Τι είναι η AMH;
Η AMH, ή αντι-μυλλέριος ορμόνη, είναι μια ουσία που παράγεται από τα κοκκώδη κύτταρα των ωοθηκικών ωοθυλακίων. Πρώτα παράγεται από τα πρωτογενή ωοθυλάκια, μόλις περάσουν το στάδιο του αρχέγονου ωοθυλακίου. Σε αυτά τα στάδια, τα ωοθυλάκια είναι μικροσκοπικά και δεν εντοπίζονται με τον υπέρηχο.
Κατά την ωοθυλακική ανάπτυξη, η παραγωγή της AMH είναι υψηλότερη στα στάδια του δευτερογενούς και του πρώιμου τριτογενούς ωοθυλακίου (διαμέτρου μικρότερης από 4 χιλιοστά). Καθώς τα ωοθυλάκια αυξάνουν σε μέγεθος, η παραγωγή μειώνεται και στη συνέχεια σταματά. Σε ανθρώπινα ωοθυλάκια μεγέθους άνω των 8 χιλιοστών δεν παράγεται σχεδόν καθόλου AMH. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος, τα επίπεδά της είναι αρκετά σταθερά και η εξέταση για την AMH μπορεί να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε ημέρα του γυναικείου κύκλου.
AMH και γονιμότητα
Πώς γίνεται να αποτελούν τεστ γονιμότητας τα επίπεδα της αντι-μυλλερίου ορμόνης;
Εφόσον η AMH παράγεται μόνο στα μικρά ωοθηκικά ωοθυλάκια, τα επίπεδά της στο αίμα έχουν χρησιμοποιηθεί για να μετρηθεί το μέγεθος της δεξαμενής αναπτυσσόμενων ωοθυλακίων.
Έρευνες δείχνουν ότι το μέγεθος της δεξαμενής αναπτυσσόμενων ωοθυλακίων επηρεάζεται σημαντικά από το μέγεθος της δεξαμενής των εναπομενόντων αρχέγονων ωοθυλακίων (μικροσκοπικών ωοθυλακίων σε «βαθύ ύπνο»). Επομένως, τα επίπεδα της AMH στο αίμα πιστεύεται ότι αντανακλούν το μέγεθος της εναπομείνασας προμήθειας σε ωάρια, ή ωοθηκικού αποθέματος.
Όσο αυξάνεται η ηλικία της γυναίκας, το μέγεθος της δεξαμενής εναπομενόντων ωοθυλακίων μειώνεται. Αντίστοιχα, μειώνονται επίσης τα επίπεδα της AMH στο αίμα και ο αριθμός των ωοθηκικών τριτογενών ωοθυλακίων που είναι ορατά στον υπέρηχο. Οι γυναίκες που έχουν πολλά μικρά ωοθυλάκια, όπως εκείνες με πολυκυστικές ωοθήκες, έχουν υψηλά επίπεδα ορμόνης AMH, ενώ οι γυναίκες που έχουν λίγα εναπομένοντα ωοθυλάκια, καθώς και αυτές που βρίσκονται κοντά στην εμμηνόπαυση έχουν χαμηλά επίπεδα αντι-μυλλερίου ορμόνης.
Επίπεδα AMH και πιθανότητες εγκυμοσύνης με εξωσωματική γονιμοποίηση
Οι γυναίκες με υψηλότερα επίπεδα αντι-μυλλερίου ορμόνης τείνουν να έχουν καλύτερη ανταπόκριση σε ωοθηκική διέγερση για εξωσωματική γονιμοποίηση και από αυτές λαμβάνονται περισσότερα ωάρια. Γενικά, περισσότερα ωάρια στην εξωσωματική γονιμοποίηση δίνουν υψηλότερο ποσοστό επιτυχίας. Δεν έχουμε ακόμα επαρκή δεδομένα για να πληροφορήσουμε τα ζευγάρια που υποβάλλονται σε εξωσωματική γονιμοποίηση σχετικά με την επίδραση των επιπέδων της AMH και τις πιθανότητες σύλληψης. Παρ’ όλα αυτά, ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τις κυμαινόμενες τιμές των επιπέδων της AMH και κάποιες πληροφορίες ως προς την ερμηνεία τους.
Τα επίπεδα της AMH πιθανότατα δεν αντανακλούν την ποιότητα των ωαρίων, όταν όμως διαθέτουμε περισσότερα ωάρια κατά την απομάκρυνση και την παραλαβή των ωαρίων, έχουμε περισσότερο υλικό με το οποίο μπορούμε να εργαστούμε – οπότε είναι πιο πιθανό να έχουμε τουλάχιστον ένα έμβρυο υψηλής ποιότητας διαθέσιμο για μεταφορά πίσω στη μήτρα της γυναίκας συντρόφου.
Τι ορίζεται ως φυσιολογικό επίπεδο AMH;
Ερμηνεία των επιπέδων της αντι-μυλλερίου ορμόνης και πιθανότητες σύλληψης
Υπάρχουν κάποια προβλήματα σχετικά με την ερμηνεία των επιπέδων της ορμόνης AMH. Επειδή η εξέταση δεν χρησιμοποιείται ως διαδικασία ρουτίνας για πολλά χρόνια, δεν έχει ακόμα ξεκαθαριστεί και συμφωνηθεί από τους ειδικούς ποια επίπεδα θεωρούνται «φυσιολογικά». Επίσης, δε δίνουν όλες οι σύγχρονες εμπορικές δοκιμασίες ισοδύναμα αποτελέσματα.
Ο παρακάτω πίνακας περιέχει κατευθυντήριες οδηγίες για την ερμηνεία των επιπέδων της AMH, με βάση τη διαθέσιμη βιβλιογραφία για τη γονιμότητα και τη δική μας εμπειρία. Μην παρασυρθείτε από τις οριακές τιμές που παρουσιάζονται εδώ. Για παράδειγμα, η διαφορά μεταξύ ενός αποτελέσματος 0,6 και 0,7 ng/ml στην εξέταση τοποθετεί μια γυναίκα σε «διαφορετικό κουτί» σε αυτόν τον πίνακα – όμως η πραγματική διαφορά στο δυναμικό γονιμότητας είναι πολύ μικρή. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μια συνεχή κλίμακα – και όχι για αυστηρή κατηγοριοποίηση.
Ερμηνεία επιπέδου AMH στο αίμα:
Υψηλό (συχνά πολυκυστικές ωοθήκες): πάνω από 3,0 ng/ml
Φυσιολογικό: πάνω από 1,0 ng/ml
Φυσιολογικά χαμηλό: κυμαίνεται μεταξύ 0,7 - 0,9 ng/ml
Χαμηλό: 0,3 - 0,6 ng/ml
Πολύ χαμηλό: κάτω από 0,3 ng/ml
Θα μάθουμε περισσότερα σχετικά με τα επίπεδα της αντι-μυλλερίου ορμόνης και την επίδρασή τους, καθώς συνεχίζουμε να χρησιμοποιούμε το τεστ γονιμότητας AMH και μελετάμε τη σχέση μεταξύ των τιμών της AMH και της γονιμότητας, της ωοθηκικής απόκρισης, της πιθανότητας για επιτυχημένη εξωσωματική γονιμοποίηση, κ.λπ.
Μέθοδοι εξέτασης του ωοθηκικού αποθέματος
Η αντι-μυλλέριος ορμόνη είναι μία από τις δυνατές εξετάσεις του ωοθηκικού αποθέματος. Υπάρχουν και πολλές άλλες εξετάσεις που χρησιμοποιούνται σήμερα για την εκτίμηση της εναπομείνασας προμήθειας σε ωάρια. Καμία από αυτές δεν είναι τέλεια, και οι εξειδικευμένοι στη γονιμότητα επιστήμονες συχνά χρησιμοποιούν ένα συνδυασμό εξετάσεων στην προσπάθειά τους να εκτιμήσουν καλύτερα το μέγεθος της δεξαμενής των εναπομενόντων ωαρίων.
Σημείωση: Η αντι-μυλλέριος ορμόνη έχει επίσης αναφερθεί (κυρίως στο παρελθόν) ως «ουσία ανασταλτική των πόρων του Muller», ή MIS.
