Πολυκυστικές ωοθήκες: Το πιο συχνό αίτιο υπογονιμότητας
Έχετε άστατη περίοδο, ακμή, έντονη τριχοφυΐα, επιπλέον βάρος –κάποιο απ’ όλα, μερικά από όλα ή όλα αυτά μαζί; Τότε, δεν είναι απίθανο πίσω από αυτά τα συμπτώματα να κρύβεται το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών, το οποίο έχετε ένα λόγο παραπάνω να το διευρενήσετε, αν προσπαθείτε να αποκτήσετε παιδί.
Ο Δρ. Θάνος Παράσχος, μαιευτήρας – γυναικολόγος, ενδοσκοπικός χειρουργός, Επιστημονικός Διευθυντής του Κέντρου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής EmBIO, μας ενημερώνει σχετικά.
Ποιες γυναίκες είναι πιο πιθανό να έχουν πολυκυστικές ωοθήκες;
Θα έλεγα πολλές, αφού είναι το πιο συχνό πρόβλημα που προκαλεί ορμονική διαταραχή στις γυναίκες. Είναι, επίσης, ιδιαίτερα συχνό στις Ελληνίδες. Αν και δεν είναι απόλυτα ξεκάθαρο τι φταίει για το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών, πιθανόν να ευθύνεται η υπερβολική έκκριση ανδρικών ορμονών (δηλαδή ανδρογόνων), που διαταράσσει τη λειτουργία των ωοθηκών και η οποία μπορεί να προκαλέσει ακμή, υπερτρίχωση, αλωπεκία, ακανόνιστο κύκλο, διαταραχές στην ωορρηξία.
Φαίνεται επίσης ότι και η παθολογική αντίσταση στην ινσουλίνη εμπλέκεται σε κάποιες περιπτώσεις πολυκυστικών ωοθήκων. Γυναίκες με τα συμπτώματα που προανέφερα, καθώς και γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό διαβήτη, παχυσαρκίας, υπογονιμότητας είναι ύποπτες για πολυκυστικές ωοθήκες.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Συνήθως με το υπερηχογράφημα επιβεβαιώνεται η χαρακτηριστική μορφολογία των ωοθηκών, που μας δίνει τις πρώτες ενδείξεις για να τις χαρακτηρίσουμε πολυκυστικές. Δεν αρκεί όμως αυτό, καθώς η διάγνωση περιλαμβάνει ένα συνδυασμό άλλων κριτηρίων, όπως έλλειψη ωοθυλακιορρηξίας, ακμή, υπερτρίχωση και υψηλά επίπεδα ανδρογόνων σε ορμονολογικές εξετάσεις.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Ανάλογα με την ηλικία της γυναίκας και τα προβλήματα που προκαλεί. Συνήθως στις νέες γυναίκες δίνονται αντισυλληπτικά, που βοηθούν στην ομαλοποίηση της περιόδου. Στις γυναίκες, όμως, που θέλουν να μείνουν έγκυες και αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπογονιμότητας, χορηγούνται ειδικά φάρμακα που προκαλούν ωοθυλακιορρηξία (ωοθυλακιορρηκτικά).
Υπάρχουν μάλιστα νέα φάρμακα, όπως η μετφορμίνη, τα οποία χαμηλώνουν τη γλυκόζη και επομένως την ινσουλίνη και προσφέρουν ελπίδα σε μία κατηγορία γυναικών με το σύνδρομο αυτό. Επίσης, στις γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες μπορεί να δοθούν συστάσεις για διαιτολογικές αλλαγές, όπως μια διατροφή χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, που μπορούν να βοηθήσουν. Τέλος, υπάρχει και η περίπτωση της χειρουργικής επέμβασης (ovarian drilling), που όμως είναι μια αμφιλεγόμενη μέθοδος.
Και όλες αυτές οι θεραπείες λύνουν το πρόβλημα υπογονιμότητας που προκαλεί το σύνδρομο;
Για τις γυναίκες, που προσπαθούν να συλλάβουν, το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών είναι μια σοβαρή αλλά κοινή αιτία για την υπογονιμότητα.
Υπάρχουν γυναίκες, όμως, που παρά τις θεραπείες, εξακολουθούν να μην μπορούν να συλλάβουν με φυσικό τρόπο. Τότε προχωράμε σε σπερματέγχυση, αφού έχει προηγηθεί ωοθυλακιορρηξία ή ήπια διέγερση των ωοθηκών με φάρμακα.
Στην περίπτωση που δεν έχουμε επιτυχημένο αποτέλεσμα, τότε επιλέγουμε την εξωσωματική γονιμοποίηση, που κατά κανόνα έχει υψηλά ποσοστά επιτυχίας στις γυναίκες με προβλήματα γονιμότητας εξαιτίας πολυκυστικών ωοθηκών.
Γενικά, θα πρέπει να τονίσω ότι η πορεία για την αντιμετώπιση του Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών δεν είναι εύκολη και απαιτεί καλή συνεργασία μεταξύ της γυναίκας και του γιατρού. Αν η γυναίκα εμπιστεύεται τον γιατρό της και ακολουθήσει όλα τα βήματα που χρειάζονται, θα οδηγηθεί στο επιθυμητό αποτέλεσμα που είναι η εγκυμοσύνη.